پمپ رفت و برگشتی

از قدیمی ترین انواع پمپ ها که هنوز هم در صنعت مورد استفاده قرار می گیرد پمپ های رفت و برگشتی هستند، در این پمپ ها حرکت چرخش میل لنگ تبدیل به حرکت رفت و برگشتی پیستون در یک سیلندر می شود. با عقب رفتن پیستون در سیلندر ایجاد مکش شده و در نتیجه مایع از طریق یک شیر ورودی داخل سیلندر می گردد و با حرکت پیستون به طرف جلو دریچه ورودی بسته و مایع فشرده شده از طریق شیر خروجی به لوله خروجی هدایت می شود. شیرهای ورودی و خروجی یک طرفه می باشد و طوری ساخته شده اند که در مراحل رفت و برگشت پیستون از ورود مایع به داخل سیلندر به قسمت فشار کم و بالعکس، ممانعت شود.

پمپ های پیستونی در انواع یک طرف و دوطرفه و نوع انگشتی پیستون محیطی و پیستون محوری (پمپ های پلانجری) وجود دارند عملکردی که در قسمت فوق توضیح داده شد مشابه عملکرد پمپ های دوطرفه نیز مشابه پمپ های یک طرفه بوده با این تفاوت که پیستون این گونه پمپ ها طوری ساخته شده است که هم زمان از یک طرف آب را مکیده و از طرف دیگر تخلیه می گردد. با این عمل ظرفیت پمپ نیز دو برابر شده و آب به صورت دائم از دهانه خروجی پمپ خارج می گردد . پمپ های پلانجری (Plunger Pump) نیز، پمپ هایی هستند که عملکرد مشابهی با پمپ های پیستونی دارند با این تفاوت که در این پمپ ها به جای پیستون از سه، پنج، هفت تا نه عدد پلانجر استفاده شده است . پلانجرها ممکن است روی پوسته به صورت های خطی، دایره ای (شعاعی و محوری) ردیف شده باشد و غالبا این پمپ ها در هیدرولیک کاربرد بیشتری دارند و به انواع مختلفی همچون نوع محوری با صفحه مایل و نوع محوری خمیده تقسیم بندی می شود. فرق بین پیستون و طول پلانجر، این است که اولا طول پیستون کوتاهتر از مسافتی است که آن طی می نماید در حالی که طول پلانجر بیشتر از طول مسافت طی شده توسط آن می باشد. ثانیا در پیستون، حلقه پیستون (Piston Ring) یا در درزبند (Packing) که جهت آب بندی پیستون و سیلندر به کار می رود، روی بدنه پیستون قرار گرفته و با آن حرکت می کند در صورتی که در پلانجر درزبند به کار رفته روی سیلندر قرار دارد و ثابت است.