پلی وینیل کلرید کلر دار (CPVC) یک ترموپلاستیک است که توسط رزین پلی وینیل کلراید (PVC) تولید می شود. لوله CPVC بطور قابل توجهی انعطاف پذیرتر است و می تواند درجه حرارت بالاتری را نسبت به استاندارد PVC تحمل کند. موارد استفاده شامل لوله های تأمین آب گرم و سرد و انتقال مواد مایع صنعتی است. لوله CPVC ، به عنوان PVC ، برای حمل و نقل و استفاده از آب بی خطر تلقی می شود. منظور از آب بی خطر, آب آشامیدنی که برای نوشیدن ، پخت و پز و حمام استفاده می شود. در این مقاله می خواهیم به بررسی لوله CPVC و مزایا و کاربرد های آن بپردازیم.
لوله سی پی وی سی یک سیستم لوله کشی فشار پلاستیک با درجه حرارت بالا است که در سال ۱۹۵۹ میلادی برای لوله کشی آب قابل شرب ارائه شده است. از سال ۱۹۸۵ میلادی نیز مورد استفاده گسترده ای در سیستم های آب پاش آتش قرار گرفته است. این ماده همچنین در بسیاری از برنامه های لوله کشی صنعتی و فرآیندی مورد استفاده قرار می گیرد. لوله CPVC در اندازه های اسمی از ۲.۱ تا ۲۴ در دسترس است. این لوله در کلیه لوله کشی مدلها و کدهای مکانیکی در سراسر دنیا تأیید شده است.
ویژگیهای لوله CPVC
- لوله CPVC بیشتر ویژگی ها و خصوصیات PVC را با خود دارد، اما همچنین تفاوت های اساسی دارد
- مقاومت بسیار بالا در برابر مواد شیمیایی و ساییدگی
- به دلیل مقاومت عالی در برابر خوردگی در دماهای بالا ، CPVC برای سازه های پشتیبانی که در آن درجه حرارت تا ۹۳ درجه سانتیگراد بالا می رود, مناسب است
- انعطاف پذیر است و قابلیت نصب آسانی دارد
- این لوله دارای خواص ضد آتش است
- مناسبترین لوله برای انتقال آب آشامیدنی
- بسختی دچار آتش سوزی می شود برخلاف PVC
- مقاوم در برابر گسترش شعله است
- رسانا گرمایی است
- سبک است
- سازگار با محیط زیست چرا که تولید آن با مصرف انرژی پایینی انجام میشود
- کارایی بالا در ذخیره انرژی و حفظ دمای آب و کمک به بازدهی سیستم گرمایشی سازه
- CPVC به دلیل کاربردهای گسترده تری که دارد ، معمولا از PVC گرانتر است
- روش جوش سرد لولههای CPVC با استفاده از محلول مخصوص بسیار ساده و سریع است و در عین حال، نشت مایع از آنها در تمام طول عمر لوله رخ نمی دهد
- مقرون به صرفه، موثر و مقاوم با قابلیت استفاده بسیار طولانی مدت
- این لوله برای مدت زیاد نیز نباید در برابر نور آفتاب قرار گیرد
کاربردهای این نوع لوله
- توزیع لوله کشی آب گرم و گرم در ساختمان های مسکونی و تجاری
- حفاظت در برابر آتش سوزی در اقامتگاههای توریستی و منازل
- همچنین در برخی صنایع خطرناک در معرض نور و حرارت میتوان از این لوله استفاده کرد
- خط لوله انتقال آب
- لوله کشی و توزیع هیدرولیک (رادیاتور، فن کویل و …)
- مناسب برای بسیاری از کاربردهای لوله کشی صنعتی و فرآیندی
- به طور کلی این لوله برای كاربردهایی توصيه می شود كه حداكثر دما از ۹۰ درجه سانتی گراد فراتر نرود
- CPVC به طور گسترده ای برای آب آشامیدنی گرم و سرد مورد استفاده قرار می گیرد
- PVC هنوز هم اغلب برای آب های گرم نشده و همچنین برای سیستم های تخلیه و زهکشی استفاده می شود
- از سی پی وی سی در ساخت و سازهای تفریحی استفاده میشود
- در سیستم های تهویه از این لوله استفاده میشود
- در سیستم های زهکشی استفاده میشود
- ترکیب شیمایی لوله CPVC بگونهای است که بسختی دچار آتش سوزی می شود .همین مزیت باعث می شود که برای مصارف مسکونی و ساخت و ساز ها گزینه ای مناسبی باشد
- انتقال مواد شیمیایی و مایعات گرم و خورنده از جمله انواع اسیدها
- استفاده به عنوان پوشش کابل مقاوم برای بهبود شبکه برق (لولههای CPVC با قطر بالا)
- گرمایش سولار، گرمایش مرکزی، و گرمایش شعاعی کف زمین
تفاوت لوله های CPVC و PVC
- لوله های CPVC در مقایسه با لوله های پی وی سی، پکس، لوله PP ، لوله PB می توانند فشار بیشتر و تنش کششی بیشتری را متحمل شوند.
- لوله های سی پی وی سی و لوله های PVC در مقایسه با لوله های پکس، PP و PB ضریب هدایت حرارتی کمتری دارند و با توجه به این امر این اگر در شرایط دمایی بالا قرار بگیرند احتمال تغییر شکل در آنها کمتر خواهد بود.
- لولهCPVC طول عمری بالغ بر 40 سال در تاسیسات آبگرم دارند و امکان رشد و ازدیاد جلبک و میکروب در آنها خیلی ناچیز است.
- این لوله ها در برابر حشره کش، قارچ کش و دارو های کشنده موریانه ضعیف هستند و این مواد باعث خرابی در آنها می شود.
- لوله CPVC همچنین در برابر روغنهای خوراکی،گریس و تبرید واکنش نشان می دهند و دچار شکست می شوند.
برتری این نوع لوله نسبت به لوله PVC
1.مقاومت در برابر حرارت
لوله سی پی وی سی می تواند در برابر درجه حرارت بالاتر از PVC در برابر آب خورنده مقاومت کند. مقاومت عالی و ثابت این لوله در دماهای 40-50 درجه سانتیگراد یا بالاتر به محبوبیت آن به عنوان ماده ای برای سیستم های لوله کشی آب در ساخت و سازهای مسکونی و تجاری کمک می کند. حداکثر دمای عملیاتی CPVC به دمای 200 درجه فارنهایت (93 درجه سانتیگراد) می رسد.
2.ویژگی های مکانیکی
تفاوت اصلی مکانیکی بین CPVC و PVC در این است که CPVC بطور قابل توجهی انعطاف پذیرتر است و امکان انعطاف پذیری بیشتر و مقاومت در برابر خرد شدن را فراهم می آورد. علاوه بر این، استحکام مکانیکی CPVC باعث می شود جایگزینی مناسب برای بسیاری از انواع لوله های فلزی را در شرایطی که حساسیت فلز به خوردگی در استفاده از آن محدود می شود، بشود.
3.مقاوت در برابر آتش
CPVC در مقاومت در برابر آتش شبیه به PVC است. معمولا احتراق این نوع لوله ها بسیار دشوار است و در صورت عدم استفاده از شعله مستقیم, خاموش می شود. با توجه به محتوای کلر آن، سوزاندن CPVC ، چه در آتش سوزی و چه در فرآیند دفع صنعتی فرآیند بسیار پیچیده تری نسبت به PVC دارد.
روند تولید
پلی وینیل کلرید کلر دار (CPVC) یک نوع PVCاست که از طریق یک واکنش کلر زدایی رادیکال آزاد کلر ساخته شده است. این واکنش معمولا با استفاده از انرژی حرارتی یا اشعه ماوراء بنفش با استفاده از روشهای مختلف آغاز می شود. در این فرآیند، گاز کلر در کلر رادیکال آزاد تجزیه می شود که در مرحله بعد از تولید با PVC واکنش نشان می دهد، در واقع بخشی از هیدروژن موجود در PVC را با کلر جایگزین می کند. بسته به روش تولید CPVC، مقدار كلر مختلفی به داخل پلیمر وارد می شود كه یك روش اندازه گیری شده برای تنظیم دقیق خواص نهایی فراهم می كند. مقدار کلر ممکن است از یک تولید کننده تا تولید کننده دیگر متفاوت باشد. این مقدار می تواند به اندازه PVC 56.7٪ تا 74٪ جرم داشته باشد، اگرچه بیشتر رزین های تجاری دارای كلر از 63٪ به 69٪ هستند.مواد افزودنی متنوعی نیز به منظور جذب هرچه بیشتر مواد در پردازش به رزین وارد می شوند. این مواد افزودنیممکن است از تثبیت کننده ها ، اصلاح کننده های ضربه ، رنگدانه ها و روان کننده ها تشکیل شود.