APIاز آن جایی که در دهه های اخیر تمایل به استفاده لوله هایی با قابلیت تحمل فشار بالا در صنایعی مانند انتقال نفت و گاز افزایش پیدا کرده، لوله API یکی از پرکاربردترین لوله هایی است که در خطوط لوله استفاده می شود.
در واقع مخفف American Petroleum Institute است که این سازمان در سال ۱۹۹۱ میلادی با هدف تعیین استانداردها در حوزه ی نفت و گاز تاسیس شد. به دلیل اعتبار زیاد این موسسه در جهان، بسیاری از کشورها از استانداردهایی که API ارائه می کند، بهره می برند.
در طی سال های گذشته به دلیل تغییرات به وجود آمده در صنایع و تمایل به بازده بالا در انتقال سیالات (انتقال بیشترین حجم در کمترین زمان) استفاده از فولادهایی که استحکام بالایی داشته باشند، افزایش پیدا کرده است. مشخصات این فولادها که برای لوله های انتقال نفت و گاز مورد استفاده اند را API تعیین می کند که این فولادها معمولاً کربن منگنزی هستند و با عناصری مانند تیتانیوم، نیکل یا … استحکام شان افزایش پیدا کرده. همچنین به خاطر این که فولادهای API هنگام تولید، تحت حرارت بالایی هستند، بسیار مستحکم می گردند.
به بیان ساده تر، لوله API یکی از لوله های فولادی استاندارد و مستحکمی است که در صنایع نفت و گاز استفاده می شود. دلیل استحکام آنها نیز وجود آلیاژهایی است که پیش تر نام بردیم. لولهAPI ویژگی های دیگری نیز دارد که آن را از سایر لوله ها متمایز می کند مانند:
- مقاومت زیاد در برابر فشار، خوردگی و پوسیدگی
- عمر مفید طولانی
- قابلیت جوش پذیری بالا
- مقاوم به پیشرفت ترک در خطوط لوله
- دمای پایین انتقال شکست نرم به شکست ترد
در ادامه به انواع روش هایی که برای تولید این لوله ها انجام می شود، خواهیم پرداخت.
کاربردهای این لوله
لوله های فولادی اهمیت بالایی در صنایع نفت و گاز و … دارند و از همین بابت کاربرد لوله API نیز به عنوان یک لوله استاندارد و با مزایا و ویژگی هایی که پیش تر ذکر کردیم، در صنایع زیاد است. انواع کاربردهای این لوله ها عبارتند از:
- خطوط طولانی انتقال نفت و گاز
- خطوط لوله کشی گاز خانگی
- انتقال آب در مصارف خانگی و صنعتی
- انتقال مواد شیمیایی در فشار بالا
- صنعت کشتی سازی
- انتقال فاضلاب های صنعتی
روش های تولید لوله API گازی
به طور کلی لوله API گازی به دو شکل ساخته می شود که عبارتند از:
- لوله های درزدار: این نوع لوله ها که با استفاده از اتصالاتی مانند پیچ و مهره ها و همچنین فرآیند جوشکاری ساخته می شوند، در صنایع مختلف کاربردهای زیادی دارند.
- لوله های بدون درز: روی این لوله ها جوشکاری انجام نمی شود و برای همین درز ندارند و آنها را لوله های مانسیمان هم می نامند. لوله های مانسیمان به دلیل اینکه هیچ درزی روی سطح شان وجود ندارد، از لوله های گازی درزدار مزیت های بیشتری دارند.
در نتیجه برای تولید لوله API گازی چه به شکل درزدار یا به شکل بدون درز، به جوشکاری نیاز داریم. این جوشکاری به 3 روش می تواند صورت گیرد:
- جوش :(Longitudinally Submerged Arc Welding) LSAW جوشکاری زیر پودری طولی
- جوش :(Electro Resistance Welding) ERW جوشکاری مقاومتی الکتریکی
- جوش :(Spirally Submerged Arc Welding) SSAW جوشکاری زیر پودری مارپیچ
این لوله های گازی با توجه به جنس و نوعی که دارد در صنایع مختلفی به کار می رود. کاربرد لوله های API به اندازه آنها و آلیاژهایی که در ترکیب شان به کار رفته ارتباط دارد. در بحث بعدی مان، کاربردهایی که این نوع لوله ها دارند را بررسی خواهیم کرد.
دسته بندی های لوله API گازی
این دو دسته لوله های API، در ظاهر فقط در عدد آخرشان با هم فرق دارند اما در واقع در روش تولید، ویژگی های مکانیکی، شیمیایی و … با هم تفاوت هایی دارند که در ادامه می توانید با آنها آشنا شوید:
- لوله API گازی سطح PSL-1: دارای حدود 0.28 درصد کربن هستند و در ابعاد 0.4 تا 80 اینچ در دسترس اند. لازم به ذکر است که این لوله ها را می توان با تمام روش هایی که برای جوشکاری معرفی کردیم، جوش داد.
- لوله API گازی سطح PLS-2: دارای حداکثر 0.24 درصد کربن هستند و استحکام کششی و عملکرد بالایی دارند. این دسته از لوله ها در ابعاد 4.5 تا 80 اینچ ساخته می شوند ولی برای تولیدشان نمی توان از روش جوشکاری پیوسته استفاده کرد.
از آن جایی که این لوله های گازی در ابعاد و با ویژگی های مختلفی ساخته می شوند، همین امر سبب می گردد که یکی از بهترین گزینه ها برای انتقال نفت و گاز باشند.
