اتصالات ساکت ولد (Socket Weld) به اتصالاتی اشاره دارد که دارای یک قسمت تورفتگی می باشد که لوله و اتصالات دیگر می توانند در آن قرار گیرند. در اتصال ساکت ولد از یک جوش به منظور آب بندی نیز استفاده می شود. استاندارد تولید اتصالات ساکت ولد مطابق ASME B16.11 است و این اتصالات می توانند از جنس کربن استیل، فولاد آلیاژی و استنلس استیل باشند.
کاربرد اتصالات ساکت ولد
اتصالات ساکت ولد معمولا در خطوط انتقال فشار قوی و در سیستم های پایپینگ صنایع گوناگون استفاده می شوند که نیاز به اتصالاتی با دقت بیشتر و تحمل فشار بیشتر نیاز دارند از جمله :
- صنایع نفت و گاز و پتروشیمی
- صنایع پزشکی
- صنایع نیروگاهی
- سیستم های آتش نشانی
استانداردهای اتصالات ساکت ولد
اتصالات ساکت ولد کربن استیل
استاندارد این اتصالات مطابق : ASTM A234 WPB, WPC, ASTM A105 می باشد.
اتصالات فولاد آلیاژی ساکت ولد
استاندارد این اتصالات مطابق : ASTM A234 WP5, WP9, WP11, WP221, WP91 می باشد.
اتصالات ساکت ولد استنلس استیل
استاندارد این اتصالات نیز مطابق : ASTM A403 WP304/304L, WP316/316L, ASTM A182 می باشد.
انواع اتصالات ساکت ولد
همانند اتصالات جوشی، اتصالات ساکت ولد نیز انواع مختلفی دارند که عبارتند از :
- زانویی
- سه راهی
- کپ
- تبدیل
- بوشن کامل
- نیم بوشن
- بوشن تبدیل
- مهره ماسوره
زانویی ساکت ولد
زانویی ساکت ولد در انواع 45 درجه و 90 درجه وجود دارد
این زانویی ها در انواع شعاع بلند و شعاع کوتاه طراحی می شوند.
وظیفه: از زانویی ساکت ولد به منظور تغییر جهت سیال استفاده می شود
سه راهی ساکت ولد
سه راهی ساکت ولد در انواع سه راهی مساوی و سه راهی تبدیلی وجود دارد.
سه راهی ساکت ولد به منظور ایجاد انشعابی 90 درجه از خط اصلی استفاده می شود.
سه راهی ساکت ولد تبدیلی نیز برای گرفتن انشعابی با سایز کوچکتر از خط اصلی کاربرد دارد.
چهارراه ساکت ولد
چهارراه ساکت ولد برای گرفتن دو انشعاب 90 درجه از خط اصلی استفاده می شود.
کپ ساکت ولد
کپ ساکت ولد به منظور آب بندی و مسدود کردن انتهای لوله استفاده می شود
بوشن ساکت ولد
بوشن ساکت ولد در انواع بوشن کامل، نیم بوشن، بوشن تبدیل دسته بندی می شود.
بوشن کامل
بوشن کامل ساکت ولد برای اتصال دو لوله با استفاده از جوشکاری استفاده می شود.
نیم بوشن
نیم بوشن ساکت ولد دارای یک انتهای ساکت ولد و انتهای دیگر بات ولد است
بوشن تبدیل ساکت ولد
بوشن تبدیلی ساکت ولد نیز برای اتصال دو لوله با سایز متفاوت به روش ساکت ولد کاربرد دارد.
مهره ماسوره ساکت ولد
مهره ماسوره ساکت ولد دارای سه قسمت است که یک اتصال دنده ای در میانه ی آن وجود دارد. بنابراین قبل از اتصال ساکت ولدی مهره ماسوره به لوله باید سه جزء آن به یکدیگر بسته شود.
ساکولت
ساکولت نوعی از اتصالات ساکت ولد و شبیه به ولدولت و تردولت است. از ساکولت برای اتصال لوله ای با سایز کوچک به لوله ای با قطر بزرگتر استفاده می شود.
ساکولت در مقایسه با سایر اولت ها، انشعاب 90 درجه کامل را ایجاد می کند و تحمل فشار بهتری دارد.
عملکرد ساکولت شبیه سه راه تبدیل است و در مواردی از جمله در لوله های با سایز و ضخامت بزرگ می تواند کاملا جایگزین سه راهی شود و باعث کاهش هزینه شود.
فلنج ساکت ولد
فلنج ساکت ولد SW flange یک فضای تورفتگی دارد که لوله در آن قرار می گیرد و سپس جوشکاری بر روی آن انجام می شود. فلنج ساکت ولد بیشتر در سیستم های با سایز کوچک سازگارتر است و با ایجاد سطح یکنواخت تری قابلیت انتقال سیال بیشتری با افت فشار کمتری را دارد.
فلنج ساکت ولد با توجه به سطح آب بندی خود در انواع سطح برآمده (Raised Face) ، سطح صاف (Flat Face)، شیار و زبانه ای (RTJ) و با توجه با کلاس فشاری در کلاس های 150 ، کلاس 300، کلاس 600، کلاس 1500، کلاس 2500 دسته بندی می شود.
مزایا و معایب اتصالات ساکت ولد
مزایا:
- برای استفاده از این اتصالات نیازی به پخ زدن لوله و آماده سازی آن برای جوشکاری نیازی ندارد
- با توجه به فضای تورفتگی اتصالات ساکت ولد، نیازی به استفاده از ابزار خاص برای هم راستا کردن لوله با اتصال ندارد.
- اتصالات ساکت ولد به گونه ای است که جوشکاری آن کمترین آسیب را به لوله می زند
- اتصالات ساکت ولد بسیار اقتصادی تر از اتصالات جوشی بات ولد هستند.
معایب:
- جوشکار اتصالات ساکت ولد باید از فضای 1.6 میلی متری بین اتصال ساکت ولد و انتهای لوله اطلاع داشته باشد.
- گپ های انبساطی در سیستم ساکت ولد باعث افزایش خوردگی می شود. بنابراین این اتصالات برای کاربردهای رادیواکتیو و خورنده مناسب نیست.
- گپ های ایجاد شده باعث رسوبگیری شده و تمیز کردن آنها را سخت می کند و آنها را برای کاربردهای با فشار هیدروستاتیک خیلی بالا در صنایع غذایی نامناسب می کند.
